حقوق بازار سرمایه

کارکرد اصلی بازار سرمایه را می توان در دو حوزه بورس ها و اوراق بهادار مورد بررسی قرار داد. در بخش نخست، شاهد تقسیم بازار به دو حوزه بورس های مبتنی بر سهام شرکت ها و بورس های مبتنی بر کالا هستیم که در حال حاضر بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران طلایه دار بورس های مبتنی بر سهام بوده و شرکت بورس کالای ایران به همراه بورس انرژی عهده دار معاملات انواع  کالا می باشند. از سوی دیگر، شناخت صحیح از مفهوم اوراق بهادار، ابزارهای مالی و صندوق های سرمایه گذاری که طیف وسیعی از فرصت ها و چالش های سرمایه گذاری را در بازار سرمایه به وجود آورده است، مستلزم درک عمیق از ابعاد حقوقی و فرآیندهای عملیاتی این بازار می باشد.

علی رغم این که ساختار بازار سرمایه مبتنی بر شفافیت و قانون مندی بنا نهاده شده، به دلیل ابزارهای مالی متعدد، پیچیدگی فرآیندها، کارکردهای متفاوت و حجم زیاد قوانین و مقررات این حوزه و نیز نهادهای خاص نظارتی که وظیفه نظارت بر عملکرد اشخاص و نهادهای فعال در این بازار را برعهده دارند، هرگونه فعالیت در این بازار مستلزم شناخت و آگاهی کافی از ضوابط و مقررات حاکم بر فعالیت ها و رعایت آن ها می باشد.

بنابراین با توجه به قواعد خاص حاکم بر این بازار، نهادهای نظارتی متعدد، مراجع اختصاصی رسیدگی به تخلفات، ماهیت ویژه اختلافات و جرایم خاصی که صرفاً در بستر بازار سرمایه قابلیت ارتکاب دارد، خدمات مرتبط با بازار سرمایه به دو دسته خدمات حقوقی_قضایی و خدمات حقوقی_مالی تقسیم می گردد که دپارتمان بازارهای مالی موسسه حقوقی داد و خرد با بهره گیری از ساختار نوین و همفکری متخصصین حقوقی با مشاوران اقتصادی و مالی برای نخستین بار در ایران اقدام به ارایه همزمان هر دو نوع خدمات به صورت توأمان می نماید.

الف) خدمات ما در حوزه حقوقی_قضایی در 3 بخش تخلفات، اختلافات و جرایم در بورس های مبتنی بر اوراق بهادار و بورس های کالایی شامل موارد ذیل می باشد:

1- خدمات قابل ارایه درخصوص تخلفات بازار سرمایه:

1-1- مرحله پیش از وقوع تخلف شامل:

–  آموزش قوانین و مقررات به ناشران اوراق بهادار، کلیه شرکت های فعال در بورس و مدیران آن ها

–  آموزش پرسنل کارگزاری ها و سایر نهادهای مالی

–  ارایه مشاوره درخصوص فرآیندها و راهکارهای جلوگیری از بروز تخلفات در شرکت ها

2-1- مرحله پس از وقوع تخلف شامل:

– بررسی گزارش مقدماتی نهادهای نظارتی بازار سرمایه و ارایه راهکارهای موجود

– ارایه مشاوره حقوقی و تنظیم لوایح دفاعیه

– همکاری با ارکان شرکت در تهیه مدارک و مستندات لازم

3-1- مرحله رسیدگی به تخلفات شامل:

–  شرکت در جلسات کمیته رسیدگی به تخلفات بورس ها یا سازمان بورس و اوراق بهادار

–  پیگیری پرونده تخلفاتی در کلیه مراحل رسیدگی

– تدارک تجدیدنظر خواهی از آراء صادره در صورت اقتضاء

2- خدمات قابل ارایه در زمینه جرایم بازار سرمایه:

1-2- مرحله پیش از وقوع جرم شامل:

 – آموزش عناصر تحقق جرایم خاص بازار سرمایه و مجازات های قانونی به مدیران و پرسنل شرکت ها

–  بررسی فرآیندهای اجرایی ناشران و نهادهای مالی جهت تطبیق با قوانین و مقررات

–  ارایه راه های پیشگیری از ارتکاب جرایم توسط فعالان بازار سرمایه

2-2- مرحله پس از وقوع جرم شامل:

 – بررسی گزارشات واصله از وقوع جرایم له یا علیه اشخاص تحت نظارت

–  پیگیری اتهامات انتسابی به فعالان بازار سرمایه یا شکایات آن ها

–  جلوگیری از ورود گزارشات وقوع جرم به مرحله رسیدگی قضایی از طرق قانونی

3-2- مرحله رسیدگی به جرم شامل:

 – شرکت در جلسات نهادهای نظارتی داخلی بازار سرمایه، مراجع قضایی و سازمان تعزیرات حکومتی

 – پیگیری پرونده مطروحه در کلیه مراحل رسیدگی

– استفاده از تدابیر و راهکارهای قانونی جهت دفاع از شرکت ها و مدیران آن ها

3- خدمات قابل ارایه درمورد اختلافات بازارسرمایه:

1-3- اختلافات عرضه کنندگان و خریداران در بورس کالا:

 – ارایه مشاوره درخصوص نحوه مستندسازی و طرح دعوی

–  پیگیری ادعای خریداران درخصوص کمیت یا کیفیت کالای خریداری شده

–  پاسخ به ادعاهای مطروحه علیه عرضه کنندگان کالا در بورس

 – تدارک لوایح لازم و شرکت در جلسات رسیدگی اتاق پایاپای بورس کالا

2-3- اختلافات فعالان بازار سرمایه در کمیته سازش کانون ها:

 – ارایه راهکارهای قانونی احقاق حق از طریق کمیته سازش

–  آموزش نحوه جمع آوری ادله، مستندات و ارایه دادخواست

–  تهیه لوایح دفاعیه مقتضی جهت دفاع از دعاوی مطروحه

–  شرکت در جلسه رسیدگی و استفاده از ظرفیت های قانونی جهت حصول صلح و سازش

3-3- اختلافات فعالان بازار سرمایه در هیأت داوری سازمان بورس و اوراق بهادار:

 – ارایه مشاوره حقوقی درخصوص نحوه طرح دعوی یا تدارک دفاع مناسب

–  تنظیم دادخواست و تهیه لوایح لازم جهت حضور موثر در جریان رسیدگی

– شرکت در جلسه/ جلسات هیأت داوری و پیگیری دعوای مطروحه تا مرحله صدور و اجرای حکم

4-3- اختلافات مرتبط با فرآیند خصوصی سازی شرکت ها:

– طرح دعوی جهت احقاق حقوق اشخاص متضرر از اجرای فرآیند خصوصی سازی

– ارایه مشاوره حقوقی و تلاش برای نیل به صلح و سازش در جهت حفظ مصالح عامه

– دفاع از خریداران سهام شرکت ها در اختلافات با سازمان خصوصی سازی

ب) خدمات ما در بخش حقوقی_مالی از جمله شامل موضوعات زیر می باشد:

1- تنظیم و نظارت بر اجرای انواع قراردادهای مرتبط با فعالیت در بازار سرمایه میان سرمایه گذاران، سبدگردان، بازارگردان و…

2- ارایه مشاوره به منظور استفاده از ابزارهای خاص بازار اوراق بهادار جهت تأمین مالی شرکت ها و پروژه ها

3- تطبیق وضعیت شرکت های متقاضی ورود به بازار بورس با مقررات مربوطه

4- خدمات مرتبط با پذیرش و عرضه عمومی انواع اوراق بهادار در بورس های مبتنی بر اوراق بهادار

5- بررسی و امکان سنجی عرضه خصوصی سهام شرکت ها

6- خدمات تخصصی در زمینه انعقاد، اجرا و نظارت بر اجرای معاملات عمده یا بلوک سهام

7- ارایه مشاوره در زمینه پذیرش و عرضه انواع کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس های کالایی

8- خدمات تخصصی در خصوص تدوین اساسنامه شرکت ها و نهادهای مالی مطابق با اساسنامه نمونه مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار

9- مشاوره و اظهارنظر در تنظیم امیدنامه، بیانیه ریسک، ، اطلاعیه عرضه و سایر اسناد مرتبط با فعالیت در بازار سرمایه

10- کنترل و نظارت بر روند شرکت در مزایده و خرید سهام شرکت ها در سازمان خصوصی سازی

ج) خدمات ویژه ای صرفاً برای اشخاص حقوقی فعال در بازار سرمایه به صورت VIP تدارک دیده شده است؛ از جمله شامل:

1- ارایه خدمات آموزشی به پرسنل و کارکنان اشخاص حقوقی فعال در بازار سرمایه همچون ناشران اوراق بهادار و نهادهای مالی از جمله شرکت های تأمین سرمایه، کارگزاری ها، شرکت های سرمایه گذاری، صندوق های بازنشستگی و… درخصوص نحوه اجرای صحیح قوانین و مقررات لازم الاجراء شامل مقررات حاکمیت شرکتی، نحوه افشای اطلاعات و… جهت افزایش کارآمدی و کاهش ریسک فعالیت این اشخاص در بازار سرمایه

2- تنظیم روابط درونی و بیرونی نهادهای فعال در بازار سرمایه شامل تهیه و تنظیم قراردادها، دستورالعمل ها و شیوه نامه های مورد نیاز، کنترل ابزارها و ساختارها و تطبیق آن ها با مقررات قانونی

3- ارایه خدمات مشاوره و مذاکره تخصصی و کاربردی توسط مشاوران و مذاکره کنندگان ارشد متخصص در امور تدوین مقررات بازار سرمایه، به منظور مذاکره با نهادهای نظارتی و مقررات گذار به نمایندگی از اشخاص حقوقی فعال در بازار سرمایه جهت اصلاح قوانین و مقررات مربوطه در کمیته تدوین مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار یا سایر نهادهای ذیربط