اینکوترمز (International Commerce Terms)

مجموعه اصطلاحات بازرگانی و تجارت بین المللی است که در رابطه با معاملات به کار می رود. اینکوترمز برای اولین بار در سال 1936 توسط اتاق بازرگانی بین المللی تهیه و تدوین شده است. این مجموعه در هر دوره با توجه به نیازهای روز تجارت جهانی به روز رسانی می شود و تا کنون در سال های 1953، 1967، 1976، 1980، 1990، 2000، 2010 و 2020 به روزرسانی شده است. به عبارت دیگر این مجموعه از سال 1980 هر ده سال یکبار مورد بازنگری قرار گرفته و جدید ترین نسخه آن نیز در سال 2020 منتشر شده است. در آخرین نسخه منتشر شده در سال 2020 توسط اتاق بازرگانی اصطلاحاتی مشتمل بر همه روش های حمل و نقل دریایی زمینی و هوایی تدوین گردیده است. کارکرد اصلی مجموعه اینکوترمز در نسخه جدید عبارت از تعیین تعهدات ناشی از مقررات اینکوترمز برای خریدار و فروشنده در معاملات بازرگانی، تصریح ریسک ایجاد شده از سوی فروشنده برای خریدار تحت هر یک از مصوبات، مشخص کردن روش تقسیم هزینه ها بین خریدار و فروشنده می باشد.

در واقع اینکوترمز به معنی اصطلاحات بین المللی بازرگانی است که در اصل با هدف ساده سازی مفاهیم وظایف طرفین معامله و همچنین برای مشخص شدن ابعاد بیشتری از تعهدات طرفین در معاملات تدوین شده است. مانند مشخص کردن هزینه ها و ریسک های مرتبط با حمل و نقل بین المللی، تحویل کالاها، مسئولیت های بین فروشنده و خریدار، یکسان سازی و تثبیت مفاهیم کاربردی در واردات و صادرات، بیشتر روشن ساختن حقوق و تعهدات طرفین در هزینه ها، تعیین خطرات محتمل مرتبط با حمل و نقل برای طرفین، اصطلاحات راجع به چگونگی تحویل کالا و سایر مسئولیت های دیگر در سراسر جهان که شامل  مجموعه ای از اصطلاحات تجاری و حقوقی است. همچنین برای تسهیل در تجارت بین الملل به علت اختلاف در شیوه های تجارت و تفسیر حقوقی بین تاجران کشورهای مختلف نیاز به مجموعه ای مشترک از اصطلاحات وجود داشته که نهایتاً همه این موارد، منشاء ایجاد اینکوترمز گردید.

برای مثال روش های مختلفی برای رسیدن کالا به دست خریدار وجود دارد که این  اصطلاحات به صورت بین المللی تعریف شده اند. به این صورت که برای حالت های مختلف تجارت، مسئولیت ها و هزینه های مختلفی را تعیین کرده است و در زیر مجموعه این اصطلاحات می توان به جزئیاتی از قبیل تحویل کالا در مبدا، ارزش و کرایه حمل تا مقصد، بیمه و کرایه حمل تا مقصد، تحویل با تعلق کرایه حمل تا مقصد، تحویل در مرز، تحویل در عرشه کشتی، تحویل در اسکله، تحویل کالا با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی اشاره نمود. اینکوترمز بسیاری از مفاهیم از پیش تثبیت شده و کاربردی را برای شفافیت مسئولیت ها و تکالیف برای طرفین در معاملات و تجارت بین المللی به وجود آورده است و در اینجاست که اهمیت و کاربرد اینکوترمز برای تاجران بین المللی مشخص می گردد. در واقع با استفاده از اینکوترمز دیگر تفسیر و تحلیل شخصی از اصطلاحات مورد نظر در قرارداد امکان پذیر نیست و طرفین قرارداد می توانند به یک سند واحد و کاملا شفاف استناد کنند.

از اهمیت استفاده اینکوترمز برای طرفین معامله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • یکسان سازی مقررات مورد قبول طرفین.
  • طرفین با اطمینان کامل از اینکه طرف مقابل چه تعهداتی دارد وارد معامله می شوند.
  • انعطاف و تجدیدنظر پذیری به روز در اینکوترمز از ویژگی های مثبت این اصطلاحات است.
  • تعیین حقوق و وظایف مرتبط طرفین معامله با استفاده از اینکوترمز
  • مشخص شدن دقیق نحوه تحویل کالا
  • مشخص شدن نحوه توزیع هزینه ها و چگونگی حمل کالا و اطلاع دقیق طرفین در بدو انجام معامله از وظایف خود

از دیگر ویژگی های شایان ذکر این مجموعه اصطلاحات اینکه اینکوترمز:

  1. قرارداد فروش نیست.
  2. تعیین نمی کند که الزاماً کالا به کجا انتقال داده شده و یا به چه کسی واگذار گردد.
  3. محل پرداخت هزینه و واحد پول مورد استفاده در قرارداد و شرایط معامله را تعیین نمی کند بلکه این شرایط و نظایر آنها در همه معاملات بر اساس توافق طرفین صورت می پذیرد.

نگارش: پریا اسمعیل زاده